Stoomdestillatie / Diversen

...om een hydrolaat te maken.

??? Een hydrolaat is gedestilleerd plantenwater en eigenlijk 'n bijproduct door etherische oliewinning. Een kleine hoeveelheid werkzame stoffen en olie komt echter in het water terecht en daardoor bevatten ze 'n geurtje en wat goede eigenschappen.

Mijn vader vroeg me: "Wat kun je er dan mee?" "Ja, niet écht veel" zei ik toen nog. "Maar de techniek is leuk en het is best de moeite waard om te leren, want je vernietigt tijdens dit proces nagenoeg alle schadelijke bacterien en het water is erg lang houdbaar."

Hij keek me aan van: "Nou, als dat alles is."

Later toch maar even gegoogled en het blijkt dat je hydrolaten voor méér doeleinden kunt gebruiken dan verwacht.

Benodigdheden:

plantenmateriaal*
water

*Belangrijk! Kies wel een veilige plant om te destilleren! Bv. lavendel, roos, goudsbloem, sinaasappelschil of kamille.

Verder nodig:

(gas)fornuis
1 grote soeppan
1 wok of wadjan
1 klein pannetje of hittebestendig bakje
1 kleine platte steen en 2 grote
evt. 'n schaar of snoeischaar

Werkwijze

1. De voorbereiding.

1.a Verzamel het plantenmateriaal.

Na de stormen Dudley, Eunice en Franklin lagen er genoeg dennentakken op de grond, dus die bij elkaar gesprokkeld.

1.b Pak de grote soeppan.

Stap 1.a

.Stap 1.b

1.c Pak een steen en leg hem in de pan.

1.d Rangschik het takjes rondom de steen. Probeer op gelijke hoogte met de steen te blijven.

Je kunt de takjes nog iets kleiner knippen. Hoe kleiner het materiaal, des te meer geur in je hydrolaat.

Stap 1.c

Stap 1.d

1.e Vul de pan met zoveel water dat de bovenkant van de steen droogblijft.

1.f Zet het kleine pannetje erbovenop.

Zoals je ziet, is er veel ruimte tusen de ene en de andere pan.

Stap 1.e

Stap 1.f

Pak de wok of de wadjang erbij.

De wadjang was 'n dure pan en gebruik ik liever niet voor experimenten. De wokpan daarentegen was heel goedkoop in aanschaf en het is duidelijk te zien waarom. Speciale anti-roestbehandelingen hebben niet geholpen.

1.g Wadjang van gietijzer...

of toch maar de oude wok

1.j Leg hem, als 'n soort van deksel, op de soeppan.

1.k Leg 1 of 2 stenen in de wok Door het gewicht blijft het beter afgesloten.

Stap 1.j

Stap 1.k

Het destilleerproces uitgelegd

Door het water te verwarmen tot het kookpunt, verhit de stoom het plantenmateriaal tot zo'n 100° C. Hierdoor weken/breken sommige plantendeeltjes los en worden ze meegenomen door de opstijgende waterdamp.

Die waterdamp met plantdeeltjes hecht zich vervolgens aan de bodem van de koudere wokpan en door die afkoeling vormen zich druppels (condens).

Deze druppels klonten* steeds meer samen. Door hun gewicht/grootte en de zwaartekracht glijden ze vanzelf naar het laagste punt en uiteindelijk in dat kleine pannetje vallen. Door de langdurige hitte zijn deze druppels wel mooi vrij van bacteriën en dus erg lang houdbaar.

*Veel stoffen hebben deze soort-zoekt-soort neiging.

2. We gaan destilleren!

2.a Steek het vuur aan en breng het water aan de kook.

Door de warmte vervormt het metaal van de dunne wokpan en de waterdamp kan en zal ontsnappen. Dit kun je verhelpen door (opnieuw) koud water in de wok te gieten, zodat de metalen vervormen en weer goed op elkaar aansluiten.

2.b Giet wat koud water in de wokpan voor de condensvorming, maar ook om beter af te sluiten.